خودروهای تولید شده تا کنون مجهز به یکی از انواع فرمان های مکانیکی، هیدرولیکی و یا برقی می باشند که فرمان های برقی یا الکتریکی، به روزترین و پیشرفته ترین تکنولوژی روز هستند. مزایای فراوان این مدل فرمان توانسته آن را مورد استقبال بسیاری از متقاضیان خرید خودرو و البته بسیاری از خودروسازان مطرح جهان قرار دهد.
از این رو اگر شما هم به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در زمینه فرمان الکتریکی حساس به سرعت هستید و می خواهید بدانید که فرمان برقی چیست و چگونه عمل می کند و اینکه فرمان برقی بهتر است یا هیدرولیک، تا انتها با ما همراه باشید.
فرمان برقی خودرو چیست؟
فرمان برقی یا (EPS) که مخفف عبارت Electric Power Steering است، یک سیستم پیچیده فرمان می باشد که برخلاف مدل های قبلی، از نیروی یک موتور الکتریکی برای به حرکت درآوردن چرخ ها استفاده می کند.
برخلاف فرمان های مکانیکی قدیمی که برای مانور دادن خودرو به نیروی زیادی نیاز دارند، فرمان های برقی این کار را برای رانندگان بسیار آسان تر کرده اند. همین امر یکی از دلایل اصلی جذب عده زیادی به سمت طرح فروش ماشین قسطی مجهز به فرمان برقی می باشد.
فرمان برقی چگونه کار میکند؟
اگر قصد خرید خودرو داخلی با اقساط بلند مدت و یا خرید یک خودروی خارجی مجهز به فرمان برقی را دارید، لازم است تا ابتدا با نحوه عملکرد این سیستم آشنا شوید. در مورد نحوه عملکرد فرمان برقی باید گفت که سیستم این نوع فرمان، مقدار نیروی مورد نیاز برای هدایت وسیله نقلیه را در سرعت های پایین کاهش می دهد.
همانطور که پیشتر هم اشاره کردیم، در این مدل فرمان، از یک موتور الکتریکی برای تغییر جهت فرمان استفاده می شود. بنابراین، این موتور الکتریکی یا مستقیماً روی قفسه فرمان قرار می گیرد یا بر روی ستون فرمان نصب می شود.
البته شایان ذکر است که مورد اول بیشتر در خودروهای گران قیمت، اسپرت و لوکس رایج می باشد. بنابراین اگر شما هم تمایل به خرید این مدل دارید و هزینه بالای خودرو، اصلی ترین مشکل بر سر راه شماست، طرح فروش خودرو با شرایط مناسب می تواند تا حد زیادی مشکلتان را برطرف سازد.
سیستم الکتریکی این مدل فرمان دارای سنسورهایی برای تشخیص گشتاور است که راننده در جهت تکان دادن فرمان، انجام می دهد. واحد مدار الکتریکی (ECU) نیز نیروی کمکی مورد نیاز را بر اساس گشتاور اعمال شده بر روی فرمان توسط راننده، موقعیت فرمان و سرعت خودرو محاسبه می کند.
اجزاء سیستم فرمان برقی
اگر به خاطر شرایط فروش اقساطی خودرو وارداتی، شما هم علاقمند به خرید یک مدل خارجی مجهز به فرمان برقی شده اید، باید بدانید که سیستم این مدل فرمان، علاوه بر بهره مندی از اجزای فرمان های مکانیکی، شامل سه قسمت اساسی می باشد. اجزاء سیستم فرمان برقی به شرح زیر هستند:
- سنسور گشتاور (Torque Sensor)
- موتور با جریان مستقیم (Motor Brushless DC)
- واحد کنترل الکترونیکی (ECU)
6 علائم خرابی فرمان برقی
فرمان برقی مانند هر بخش الکتریکی دیگری در خودرو، حساسیت های خاص خود را دارد بنابراین ضروری است که با رانندگی اصولی از این سیستم وسیله نقلیه خود بیشترین مراقبت را داشته باشید. چندین علامت می تواند نشان دهنده خرابی سیستم EPS باشد که شایع ترین علائم آن عبارتند از:
1-روشن شدن چراغ هشدار EPS:
اگر سیستم فرمان برقی خودروی شما از کار بیفتد، چراغ هشدار EPS روی داشبورد روشن خواهد شد. این چراغ معمولا قرمز یا زرد است، به این معنی که فرمان برقی شما مشکل دارد. بنابراین اگر شاهد روشن شدن این چراغ بودید، لازم است تا ماشین خود را نزد مکانیک ببرید.
2-از دست دادن قدرت کمکی:
اگر EPS از کار بیفتد، سیستم کمکی برقی را از دست خواهید داد که این امر می تواند علت سفت شدن فرمان برقی باشد. این اتفاق ممکن است به طور ناگهانی رخ داده و یا تدریجی باشد. وقوع این مشکل به طور ناگهانی بسیار خطرناک است چرا که کنترل خودرو دشوار می شود.
3-کشیدن وسیله نقلیه به یک جهت:
چنانچه عملکرد سیستم فرمان برقی با اختلال مواجه شود، ممکن است خودرو شروع به کشیدن به یک سمت کند. این می تواند بسیار خطرناک باشد زیرا نگه داشتن وسیله نقلیه در مسیر خود را دشوار می کند. علت اصلی این مشکل معمولاً نقص سنسور یا معیوب بودن موتور فرمان برقی است.
4-صدای ناله از موتور فرمان برقی:
اگر مشکلی در فرمان برقی وجود داشته باشد، ممکن است صدای ناله ای از موتور فرمان برقی بشنوید. این صدا ناشی از سایش چرخ دنده های داخل موتور به یکدیگر است که به مرور زمان این صدا بلندتر هم می شود. در این حالت موتور نمی تواند گشتاور لازم برای چرخاندن چرخ ها را ایجاد کند.
5-فرمان نرم در سرعت بالا:
اگر متوجه شدید که در سرعت های بالا، فرمان نرم تر از حد معمول است، می تواند نشانه ای از خرابی سیستم EPS باشد. فرمان برقی توانایی تنظیم سطح کمک را بر اساس شرایط رانندگی ارائه می دهد. بنابراین نرم بودن بیش از حد آن نیز خود می تواند نشان دهنده مشکلی در این سیستم باشد.
6-لرزش فرمان:
در صورت مشاهده هرگونه لرزشی در فرمان، ضروری است که در اسرع وقت به یک مکانیکی مراجعه نمایید. سیستم فرمان برقی از یک قفسه و پینیون برای تبدیل حرکت چرخشی فرمان به حرکت خطی برای چرخاندن چرخ های خودرو استفاده می کند. اگر قفسه و پینیون به درستی در یک راستا قرار نگیرند، می تواند باعث ایجاد لرزش در فرمان شود.
مزایای فرمان برقی
اگر فکر می کنید یک سیستم فرمان برقی(EPS) فقط برای آسان تر کردن به حرکت درآوردن فرمان اختراع شده است، اشتباه می کنید. در اینجا با لیستی از مزایا فرمان برقی آشنا خواهیم شد:
- راحتی را در حین رانندگی برای راننده فراهم می آورد.
- صرفه جویی در مصرف سوخت بهبود می یابد زیرا موتور الکتریکی فقط در صورت نیاز به انرژی، تغذیه می شود.
- دردسر نگهداری از مایعات هیدرولیک را از بین می برد.
- یک سیستم EPS همچنین می تواند ویژگی های اضافه ای مانند دستیار حفظ حرکت در بین خطوط، پارک خودکار و تغییر مسیر یا توانایی هدایت خودرو در اطراف موانع را ارائه دهد.
- سیستم این نوع فرمان به سادگی و با تغییر نرم افزار کنترل کننده ECU تنظیم می شود.
- سیستم های EPS دارای مکانیزم های ایمنی هستند که در صورت تشخیص مشکل ECU، برق را از موتور قطع می کنند.
معایب فرمان برقی
در حالی که مزایای زیادی برای فرمان الکتریکی خودرو وجود دارد، اما این سیستم هم خالی از اشکال نیست و از بارزترین معایب فرمان برقی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1-هزینه بالا: سیستم های فرمان برقی کارایی و ایمنی خودکار را بهبود می بخشند. با این حال، فرمان برقی در مقایسه با فرمان های هیدرولیک یا مکانیکی قدیمی، هنوز نسبتا جدید و پرهزینه است.
2-تعمیر دشوار: یکی از معایب مشترک تمامی قطعات الکترونیکی خودرو این است که بدون تجهیزات تخصصی و ابزارهای پیشرفته قابل تعمیر نیستند. فرمان برقی، یک ویژگی عالی برای خودرو است، اما زمانی که به دلیل خرابی کامپیوتر، آسیب سنسور یا فقط فرسودگی قطعات از کار بیفتد، صاحب خودرو را با تعمیرات اساسی و پرهزینه روبرو خواهد کرد. همچنین پیدا کردن یک تکنسین که تخصص لازم را برای انجام این تعمیرات داشته باشد، دیگر مشکل پیش رو است.
تفاوت فرمان برقی و هیدرولیک چیست؟
چند تفاوت کلیدی بین فرمان برقی و هیدرولیک وجود دارد. فرمان هیدرولیک از فشار مایع برای چرخاندن چرخ ها استفاده می کند، در حالی که فرمان برقی از یک موتور الکتریکی برای انجام این کار استفاده می نماید.
فرمان برقی معمولاً کارآمدتر از فرمان هیدرولیک است و اغلب واکنش پذیری بیشتری در هنگام رانندگی ایجاد می کند. علاوه بر این، فرمان برقی معمولاً به تعمیر و نگهداری کمتری نسبت به فرمان هیدرولیک نیاز دارد.
مزایای فرمان الكتریكی نسبت به فرمان هیدرولیكی
تکنولوژی فرمان های الکتریکی مزایای بسیاری نسبت به فرمان های هیدرولیکی و قدیمی دارد. از جمله مهم ترین آن ها می توان به ذکر موارد زیر پرداخت:
- وزن کمتر
- کاهش حجم و اندازه سیستم فرمان
- قطعات کمتر
- افزایش طول عمر بیشتر فرمان
- عملکرد مستقل از موتور
- ایمنی بالاتر
- و …
هنگام خرابی سیستم فرمان برقی چه باید کرد؟
در صورتی که علائم خرابی فرمان برقی را مشاهده کردید یا تشخیص دادید که این سیستم خودروی شما معیوب شده است، لازم است تا برای حفظ ایمنی خود از جاده خارج شوید.
یک فرمان الكتریكی معیوب به طور بالقوه می تواند جهت حرکت وسیله نقلیه را تغییر دهد. این ممکن است منجر به تصادفات رانندگی شود که جان سرنشینان را به خطر می اندازد.
در نهایت امیدواریم با توجه به آنچه که خواندیم و دانستیم که فرمان برقی چگونه کار میکند، شما هم حساسیت بیشتری نسبت به نگهداری صحیح از این قسمت حساس در وسیله نقلیه خود داشته باشید.
سوالات متداول
علت خرابی سیستم فرمان برقی چیست؟
اختلال در عملکرد واحد کنترل ECU، رانندگی در زمین های ناهموار، سنسورهای معیوب و خرابی موتور الکتریکی از رایج ترین دلایل خرابی سیستم فرمان برقی هستند.
چگونه مشکلات فرمان برقی را برطرف کنیم؟
برخلاف سیستم های فرمان هیدرولیک معمولی، فرمان برقی نیاز به تعویض هیچ پمپ یا سیالی ندارد. بنابراین برای رفع مشکلات آن لازم است سیم کشی را بررسی کرده، کارکرد موتور برقی را چک نموده و به واسطه اتصال یک دستگاه اسکن به درگاه عیب یابی خودرو، خطاها را شناسایی کنید.
هزینه تعمیر خرابی سیستم فرمان برقی چقدر است؟
هزینه تعمیر یک سیستم فرمان برقی خراب می تواند بسیار زیاد باشد. در برخی موارد حتی ممکن است هزینه آن بیشتر از قیمت کل سیستم فرمان باشد. شایع ترین مشکلی که برای یک فرمان برقی رخ می دهد، خرابی موتور الکتریکی است.
آیا فرمان برقی با باتری ماشین کار می کند؟
بله، موتور فرمان برای کارکرد عادی به مقدار مشخصی برق نیاز دارد. اگر باتری این نیرو را تامین نکند، ممکن است خودرو در فرماندهی دچار مشکل شود.
آیا روشن شدن چراغ فرمان برقی به معنای سطح کم مایع فرمان است؟
هیچ سیالی در سیستم فرمان برقی وجود ندارد بنابراین شکی نیست که هشدار ESP به این دلیل روشن می شود که مشکلی در سیستم فرمان وجود دارد.
یک پاسخ
عالی